De grootste les van Linsanity, zoals we dat in februari zagen, is dat ervaring niet de doorslag hoeft te geven en dat eerste indrukken misleidend kunnen zijn. Jeremy Lin leerde ons een belangrijke les, namelijk dat we niet te veel moeten verwachten. Zeker niet waar het Jeremy Lin betreft.
De Golden State Warriors en de Houston Rockets kunnen dit beamen.
Maar als we de immer veranderende, disfunctionele Knicks-wereld bekijken, is het niet moeilijk om een rigide conclusie te trekken: Linsanity zoals we het kenden, is niet meer.
De plotselinge en verrassende trainerswissel doet dit nog eens extra bevestigen.
Lin bloeide op omdat hij in een systeem speelde dat hem perfect paste, met een coach die in hem geloofde en die Lin nodig had. Lin herstelde de esthetiek en de spanning van Mike D’Antoni’s aanvallende spel. En beter nog: Lin herstelde het geloof in Madison Square Garden.
Maar D’Antoni verliet de Garden woensdag, en daarmee verliet ook zijn snelle, vloeiende aanvalsspel de Garden. Zijn vervanger, Mike Woodson, is een trainer van de oude stempel en een Larry Brown-discipel en iemand die het verdedigende spel en bal controle aanhangt. Hij laat zijn team niet naar voren drukken. Hij houdt zijn point guards uiterst strak, zonder dat zij enige vrijheid krijgen voor eigen initiatieven.
Woodson houdt ook meer van veteranen dan van jonge talenten. Hij wil dat het aanvallende spel loopt via zijn sterspelers. Voornamelijk via Carmelo Anthony and Amar’e Stoudemire.
Niets van dit past bij Jeremy Lin.
Woodson’s plannen zijn om Lin niet te laten spelen, aldus een van Woodson’s betrokken collega’s.
Dit is een gevoelige kwestie voor Woodson. Hij heeft 23 wedstrijden om zichzelf te bewijzen, om het schip weer op koers te krijgen en om de Knicks te leiden naar de playoffs. Ondanks zijn recente problemen, blijft Lin onverminderd populair in de Garden en bij fans over de hele wereld die juist zijn snelle stijging naar de top met bewondering hebben bekeken.
Lin is geliefd bij zijn meeste teamgenoten, mede vanwege zijn bijdrage aan de zeven overwinningen op rij. Daarmee doorbrak hij een trend bij de Knicks, omdat hun wedstrijden tot dan toe van foute passes aan elkaar leken te hangen. Maar de omstandigheden zijn veranderd en Woodson kan het zich niet veroorloven om sentimenteel te worden.
De Knicks hebben 8 van hun laatste 11 wedstrijden verloren, waarmee ze in een uiterst heftige strijd zijn beland voor de laatste vrije plek in de playoffs in de Eastern Conference. En Lin is niet langer de dominante kracht die de Knicks deed voorstuwen in februari. Zijn productie van de laatste negen wedstrijden was solide, 14.4 punten en 7.3 assists, maar die cijfers vallen in het niet bij de cijfers van februari.
In de eerste wedstrijd onder leiding van Woodson had Lin 6 punten, 6 assists en 6 overnames. Dat hij zo worstelde in de 121-79 overwinning lijkt een slecht voorteken te zijn. Woodson, volgens de eerdergenoemde collega, zal het nauwelijks nog accepteren als zijn point guard met zulke cijfers blijft komen. En dat is nu precies waarom trainer D’Antoni cruciaal was in het succes van Lin. D’Antoni gaf Lin alle vrijheid om te ontdekken, om te creeren, om fouten te maken, om agressief te passen en om driepunters te scoren, zonder angst of terughoudendheid.
Speler Anthony voelde zich nooit echt comfortabel in een Lin gecentreerde aanval. Hij zeurde in de media over ‘opoffering voor het systeem’, wat uiteindelijk leidde tot het ontslag van D’Antoni. Maar Anthony is en blijft wel de meest dynamische speler van de Knicks, en eentje die uiterst belangrijk kan gaan zijn voor enig verder succes dit seizoen. En aangezien Woodson nu de lijnen gaat uitzetten, lijkt het erop dat Anthony niet gevraagd zal worden om ook maar iets op te offeren.
In Atlanta, waar Woodson de Hawks leidde naar drie playoffs, lag de nadruk op zijn sterren: Joe Johnson en Josh Smith. Hij liet het spel zoveel langs die twee spelers lopen, het speltype dat ook wel isolation play wordt genoemd, dat het aanvallende spel bekend werd onder de naam Iso-Joe. Dit soort speltypes behoren nu toen aan Anthony.
“Zijn beste spelers krijgen de meeste schoten”, zegt zijn voormalige collega. “Anthony gaat smullen. Amar’e gaat smullen. De rest van de spelers zal gaan balen als een stekker.”
Lin zou zomaar zijn plek kunnen verliezen aan Baron Davis. Hij is een voormalige All-Star die groter, sterker en een betere verdediger is dan Lin. Toney Douglas, die defensief het sterkste is, zou onder Woodson weer een kans kunnen krijgen, nadat hij door D’Antoni op de bank was geplaatst. Mike Bibby, die in Atlanta ook voor Woodson speelde, zou ook een grotere rol kunnen krijgen.
Het was veelzeggend toen Woodson refereerde aan Lin als een ‘beginnertje’ in een leerfase. Daarna haalde hij Red Holzman aan, “die mij leerde dat beginners moesten zitten en hun kop moesten houden”.
De opvallende carriere van Lin, die hem langs Harvard naar de NBA leidde, heeft hem geleerd altijd optimistisch te blijven. Hoewel hij toegaf dat het spel van D’Antoni hem op het lijf geschreven was, is hij bereid zich aan te passen.
Maar omdat D’Antoni nu weg is en Anthony weer in de schijnwerpers staat, zal het onwaarschijnlijk zijn dat Lin weer zo’n prachtige kans krijgt als in februari. En Lin’s toekomst zag er een maand geleden rooskleurig uit. Op dat moment waren de Knicks van plan om Lin te laten bijtekenen, al zou het hen al hun geld kosten. Maar een nieuwe trainer en een nieuw speltype verder en Lin weet dat hij een pas op de plaats zal moeten maken. Een nieuwe coach en een nieuwe manager kunnen er voor zorgen dat het geld dat voor zijn contractverlening bestemd was, ergens anders besteed gaat worden.
Lin heeft iedereen versteld doen staan. Wellicht gaat hij dat weer doen. Maar in het verdraaide universum van de Knicks zijn er geen garanties en geen zekerheden en, voor nu, ook even geen Linsanity.